Beheersplan Vogelplas Starrevaart

Bijlage 11: Beheersystematiek

Bron: Groenservice Zuid-Holland

Aanleiding

Bij het opstellen van de beheersplannen wordt gestreefd naar uniformiteit tussen de verschillende plannen. Na overleg tussen de medewerkers beheersplannen en het sectorhoofd Advies is gebleken dat er behoefte bestaat aan het ontwikkelen van een leidraad volgens welke binnen de gehele organisatie gewerkt kan gaan worden. Het doel van deze leidraad is:

• aangeven wat de systematiek is
• aangeven tot hoe ver de uniformiteit moet gaan

Het voorstel is om deze notitie eerst bij een aantal medewerkers binnen de sector Advies rond te laten gaan, dan bij een aantal medewerkers van de sector Realisatie, en het uiteindelijk bij het MT in te brengen.

Beheersplannen in een breder kader

Het beheersplan is onderdeel van een reeks van verschillende plannen die worden opgesteld voor het beleid, beheer en onderhoud van de gebieden die worden beheerd en onderhouden. De meest directe relatie ligt er met de beheersvisie en het werkplan. Verder worden de cijfers uit de planning van het beheersplan als basis gebruikt bij (schaps-) begrotingen en jaarplannen.

In de beheersplannen wordt de algemene visie en zonering uit de beheersvisie verder uitgewerkt. Het jaarwerkplan is vervolgens de schakel naar de uitvoering. Hierin worden de maatregelen opgesomd zijn die in een bepaald jaar uitgevoerd moeten worden. In het werkplan worden vervolgens de maatregelen uit het jaarwerkplan ingepland door de projectleider. De verschillende maatregelen worden hier binnen het jaar gepland.

Beheersplan

Het beheersplan bestaat uit 2 gedeeltes: een tekstueel gedeelte (het rapport) en het geautomatiseerde gedeelte (de ITB-bestanden). In het beheersplan worden concrete keuzes gemaakt, waarbij doeltypen worden bepaald en de maatregelen die gebruikt dienen te worden om die doeltypen te bereiken. De hoofdopbouw kan als volgt worden weergeven:

• Oriëntatie: wat heb ik
• Beheersvisie: wat wil ik
• Maatregelenplan: hoe bereik ik dat

Tekstueel gedeelte

Het streven is om de plannen volgens dezelfde indeling te schrijven. Dat houdt in dat als uitgangspunt steeds dezelfde hoofdstukindeling gebruikt wordt (zie bijlage). Afhankelijk van het soort gebied of speciale wensen van het bestuur dat in het plan beschreven wordt kunnen er paragrafen of subparagrafen aan toegevoegd worden of weggelaten.

Oriëntatie
In de oriëntatie wordt informatie weergegeven over het functioneren van het gebied in de breedste zin van het woord, ontwerp en aanleg, relevant beleid van de verschillende overheden, de verschillende terreintypes, recreatief gebruik e.a.

Beheersvisie
Wanneer er een aparte beheersvisie is gemaakt wordt er een samenvatting weergegeven in het beheersplan. Deze wordt zonodig geactualiseerd weergegeven in het beheersplan. Deze afwijkingen van de vastgestelde beheersvisie worden duidelijk aangegeven.

Maatregelenplan
In het maatregelenplan wordt de vertaalslag naar de praktische uitvoering gemaakt kan worden. Voor de terreintypes worden doeltypes onderscheiden en wordt duidelijk gemaakt hoe deze doeltypes door gerichte maatregelen bereikt of in stand gehouden kunnen worden. Van deze doeltypes worden kaarten in de plannen opgenomen. Andere onderwerpen (zoals een maaischema- en een vegetatiekaart) kunnen, wanneer hier behoefte aan is op themakaarten worden gezet. Verder worden er maatregelen en acties voorgesteld op het vlak van toezicht, faunabeleid etc.

In het maatregelenplan wordt een kostenoverzicht gegeven op basis van de in ITB geplande maatregelen. Dit overzicht geeft de totale kosten aan voor een periode van vijf jaar. Los hiervan wordt in een bijlage een overzicht van het grote onderhoud gegeven voor een periode van 25 jaar.

Een belangrijke bijlage bij het maatregelenplan zijn de beheersregimes. In de beheersregimes is een vast maatregelenpakket gekoppeld aan vaste combinaties van beheertype eventueel aangevuld met soort en kenmerk. Doel van deze maatregelenpakketten is om gelijke elementen in welk gebied dan ook op een zelfde manier te onderhouden. Zo kunnen de totale onderhoudskosten van de verschillende gebieden met elkaar vergeleken worden. De maatregelenpakketten kunnen per gebied verschillen wanneer de grondslag of andere plaatsgebonden factoren daar aanleiding toe geven of wanneer ergens een nieuwe functie geldt. Aanpassingen in frequenties zullen in 99 van de 100 gevallen genoeg zijn. Aan de hand van deze beheersregimes worden in het beheerssysteem ITB per afzonderlijk grafisch element maatregelen gepland. Voordelen van vaste maatregelenpakketten zijn:

• Vergelijkbaarheid van hectareprijzen
• Uniformiteit
• Herkenbaarheid

Geautomatiseerd gedeelte

maatregelentabel:
ITB is een geautomatiseerd beheersprogramma dat voorziet in de koppeling tussen grafische en administratieve gegevens. De administratieve gegevens bestaan onder meer uit de inventarisatie- en de planningstabellen.

Het tijdschrijven gebeurt op beheerstypeniveau. Mede vanwege de werkbaarheid in het veld is het van belang om het aantal beheerstypen zo klein mogelijk te houden. Zo mogelijk wordt bij niet eerder onderscheiden elementen het onderscheid gemaakt op soort of kenmerkniveau.

De belangrijkste drie onderdelen binnen ITB zijn de kaart, de inventarisatietabel en de planningstabel. De inventarisatie vindt in hoofdlijnen plaats op basis van de volgende indeling

• Terreintype
• Beheerstype
• Soort
• Kenmerk

Deze indeling kenmerkt zich door een piramidale opbouw. De basis wordt gevormd door de 6 terreintypes. Deze worden afzonderlijk onderverdeeld in meerdere beheerstypen, die op hun beurt ook weer onderverdeeld zijn in soorten enz.

beheerstypes:
Een belangrijk onderdeel in de systematiek zijn de beheerstypes. De beheerstypes hebben bij tekenwerk een vasts verschijningsvorm in kleur, lijndikte enz. Het bedrijfsbureau hanteert dit principe bij nagenoeg al haar tekenwerk m.u.v. dwarsprofielen. Op dit niveau wordt er door de onderhoudsmedewerkers tijdgeschreven. Op basis hiervan kunnen er door het bedrijfsbureau nacalculaties plaatsvinden die weer invloed hebben op de maatregelenprijzen die binnen ITB worden gebruikt.