Roerdomp - Botaurus stellaris

Roerdomp naast de kijkhut, 17-1-2009 (Foto ? Floris de Boer)

De Roerdomp is in West-Nederland een schaarse broedvogel, met 36-50 broedparen[2]. Het Nederlandse bestand wordt op ongeveer 500 paar geschat[4]. In de Meeslouwerpolder was de soort vanaf 1975 een jaarlijkse broedvogel, met vanaf 1980 een toename tot 4 paar in 1984. Door de ontzanding die in de Meeslouwerpolder in 1985 is gestart nam de soort in aantal af, en heeft daar voor het laatst in 1989 nog gebroed. De soort is opgenomen in de lijst van vaste schaarse broedvogels, de richtsoorten voor de Vogelplas Starrevaart.

Sinds de aanleg van het eerste gedeelte van de Vogelplas Starrevaart is de Roerdomp jaarlijks in het gebied present. Tot 1993 was de soort onregelmatig aanwezig, vanaf augustus tot in april. Van 1993 t/m 1995 heeft een man Roerdomp een territorium gehad aan de rand van een groot pitrusveld aan de noordoostzijde van de plas. Dit is een vreemde plaats. Doorgaans prefereert de soort riet- en lisdodde, in een meer rietrijke omgeving. De territoriumroep was nog tot in mei te horen. Dit kan betekenen dat het een ongepaarde vogel betrof. Kennelijke voedselvluchten van en naar het territorium in de zomer van 1993 duiden echter toch op een geslaagde broedpoging.

Na 1995 is de soort niet meer als broedvogel vastgesteld. Wel is de soort na 1995, toen de Vogelplas Starrevaart is voltooid, als wintergast meer algemeen geworden. Dit hangt vermoedelijk samen met vergroting van geschikt foerageerbiotoop.

De Roerdomp wordt meestal vliegend waargenomen, bij het tijdelijk verlaten van de dekking. Andere vogels kunnen dan bijzonder fel reageren, zoals ze ook bij roofvogels doen. Soms worden vogels opgemerkt als ze tegenover de kijkhut uit de dekking van de rietkraag komen. Tijdens vorst is het voedsel minder goed bereikbaar, de soort is dan vaak makkelijker waar te nemen. Soms foerageert dan een Roerdomp in de aangrenzende bosaanplant.

Af en toe worden twee vogels tegelijk gezien, het maximum is 3 op 21-1-2001. Door het verborgen en solitaire gedrag valt de aanwezigheid van meerdere vogels niet snel op. Daardoor kunnen ongemerkt toch meerdere vogels aanwezig zijn. Dit blijkt mede uit het feit dat in twee winters een dode vogel is geraapt. In deze winters werden slechts solitaire vogels gezien, zowel voor als na de vondst van de dode vogel. Het is derhalve aannemelijk dat voor de vondst ongemerkt minstens twee vogels tegelijk aanwezig waren.

jaaroverzicht
'88 '89 '90 '91 '92 '93 '94 '95 '96 '97 '98 '99 '00 Maximum 1 2 1 2 1 1 1 1 2 1 2 2 1 Waarnemingen 2 7 4 8 6 6 16 12 11 3 8 29 12 Totaal aantal 2 8 4 9 6 6 16 12 14 3 10 31 12 Laatste 12-4 - 10-5 16-3 15-3 - - - 5-5 31-5 - 27-3 - Eerste - 4-8 - - 14-11 - - - 15-9 22-10 7-10 24-10 23-10 Broedgevallen - - - - - 1 1 1 - - - - -

Roerdomp in het riet, 13-3-2009 (Foto ? A.F. de Jong)

Roerdomp in het riet, 18-1-2002 (Foto ? Roland Groenen)

Roerdomp komt bij vorst uit de dekking, 13-1-2002

Roerdomp in de vlucht, 15-3-2006 (Foto ? Jos Eijsackers)